Phân tích mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất

Lực lượng sản xuất và Quan hệ sản xuất có mối quan hệ như nào? Có thể thấy, đây chính là hai yếu tố cơ bản nhưng vô cùng quan trọng trong sản xuất. Vậy cụ thể lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất có mối quan hệ với nhau như nào? Hãy cùng theo dõi bài viết sau của Gockhampha.edu.vn.COM.VN về chủ đề lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất để tìm lời giải đáp cho thắc mắc của mình nhé!

Bạn đang đọc: Phân tích mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất

Lực lượng sản xuất là gì?

Lực lượng sản xuất là bao gồm toàn bộ những yếu tố vật chất và ý thức tạo thành sức mạnh cải biến giới tự nhiên theo nhu yếu sống sót và tăng trưởng của con người. Chúng được sử dụng trong suốt quá trình sản xuất của xã hội qua từng thời kỳ xác định.

Xét về mặt cấu trúc, lực lượng sản xuất bao gồm 2 bộ phận cơ bản: tư liệu sản xuất và người lao động. Trong đó:

• Tư liệu sản xuất là điều kiện vật chất cần thiết với mục đích tổ chức sản xuất sẽ bao gồm tư liệu lao động và đối tượng lao động.
• Người lao động là chủ thể của quy trình lao động sản xuất. Họ là người tạo ra và sử dụng tư liệu lao động vào đối tượng người tiêu dùng lao động để tạo ra sản phẩm.

Trong mọi thời đại thì công cụ sản xuất luôn là yếu tố chủ chốt của lực lượng sản xuất. Với sự cải tiến và hoàn thiện không ngừng nghĩ đã gây lên những biến đổi sâu sắc trong toàn bộ tư liệu sản xuất. Trình độ phát triển của công cụ lao động là thước đo trình độ chinh phục tự nhiên của con người. Nên con người được xem là yếu tố quan trọng nhất trong lực lượng sản xuất.

Trong thời đại phát triển khoa học như ngày nay thì khoa học được coi là nguyên nhân trực tiếp gây biến đổi đối với ngành sản xuất. Khoa học và công nghệ hiện đại được xem là đặc trưng của lực lượng sản xuất hiện đại.

Quan hệ sản xuất là gì?

Quan hệ sản xuất là quan hệ giữa người với người trong quá trình sản xuất vật chất, thể hiện bản chất, tính chất của quan hệ lao động và thể hiện bản chất kinh tế của một hình thái kinh tê, xã hội nhất định.

Quan hệ sản xuất sẽ bao gồm:

• Quan hệ sở hữu đối với tư liệu sản xuất: là mối quan hệ giữa người với tư liệu sản xuất. Tính chất của quan hệ sản xuất được quy định bởi quan hệ sở hữu đối với tư liệu sản xuất và biểu hiện chế độ sở hữu. Trong hệ thống các quan hệ sản xuất thì quan hệ sở hữu về tư liệu sản xuất có vai trò quyết định đối với các quan hệ xã hội khác.
• Quan hệ trong tổ chức và quản lý kinh doanh sản xuất: là quan hệ giữa người với người trong sản xuất và trong trao đổi vật chất của cải. Xét trong hệ thống các quan hệ sản xuất quan hệ về mặt tổ chức quản lý sản xuất là quan hệ có khả năng quyết định quy mô tốc độ hiệu quả và xu hướng mỗi nền sản xuất cụ thể đi ngược lại các quan hệ quản lý và tổ chức có thể làm biến dạng quan hệ sở hữu ảnh hưởng tiêu cực đến kinh tế xã hội.
• Quan hệ phân phối kết quả của quá trình sản xuất: là quan hệ chặt chẽ với nhau giúp nâng cao phúc lợi cho người lao động. Quan hệ về mặt tổ chức quản lý, các quan hệ về mặt phân phối sản phẩm lao động có ý nghĩa to lớn với sự vận động của nền kinh tế.

Tìm hiểu thêm: SOS là gì? Khi nào sử dụng tín hiệu SOS

Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất

Mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất là hai mặt của phương thức sản xuất, chúng tồn tại không thể tách rời nhau, tác động qua lại biện chứng lẫn nhau, tạo quy luật sự phù hợp của quan hệ sản xuất với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Đây là quy luật cơ bản nhất của sự vận động và phát triển của xã hội. Sự tồn tại của quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển lực lượng sản xuất từ đó tạo động lực phát triển cho nền kinh tế.

Lực lượng sản xuất còn tác động đến quan hệ sản xuất cụ thể là:

• Lực lượng sản xuất sẽ quyết định sự hình thành, biến đổi và phát triển của quan hệ sản xuất.
• Sự vận động và phát triển của lực lượng sản xuất đã quyết định, làm thay đổi các quan hệ sản xuất sao cho phù hợp với nó. Khi một phương thức sản xuất mới ra đời thì quan hệ sản xuất sẽ phải phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất.
• Sự phát triển của lực lượng sản xuất đến trình độ nhất định sẽ khiến quan hệ sản xuất chuyển từ phù hợp sang không phù hợp với sự phát triển này. Chúng thay thế quan hệ sản xuất cũ bằng quan hệ sản xuất mới, phương thức sản xuất cũ thay thế phương thức sản xuất mới.

Quan hệ sản xuất tác động đến lực lượng sản xuất đó là:

• Sự hình thành, biến đổi, phát triển của quan hệ sản xuất phụ thuộc vào tính chất và trình độ lực lượng sản xuất
• Quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ và tính chất của lực lượng sản xuất sẽ trở thành động lực thúc đây lực lượng sản xuất phát triền. Nếu QHSX lỗi thời, không đáp ứng được lục lượng sản xuất thì sẽ trở thành sự kìm hãm sự phát triển của lực lượng sản xuất. Sự kìm hãm là tạm thời nên có thể được thay thế bởi kiểu quan hệ sản xuất mới phù hợp hơn.
• Quan hệ sản xuất quy định mục đích, cách thức sản xuất. Trực tiếp ảnh hưởng đến thái độ của người lao động, quá trình sản xuất chất lượng, hiệu quả, cải tiến công cụ lao động. Sự tác động giữa quan hệ sản xuất và lực lượng sản xuất sẽ vừa tích cực vừa tiêu cực. Sẽ vừa thúc đẩy lực lượng sản xuất phát triển vừa bị kiềm hãm nếu không phù hợp nữa.
• Lực lượng sản xuất bị quan hệ sản xuất tác động mạnh mẽ bởi mục địch, quy định hệ thống của tổ chức, quản lý xã hội, quy định phương thức phân phối của cải ít hay nhiều. Nó tác động đến lực lượng lao động, ảnh hưởng đến thái độ của lực lượng sản xuất. Mỗi kiểu quan hệ sản xuất được xem là một hệ thống, chỉnh thể có ba mặt chính: Quan hệ sở hữu, Quan hệ quản lý, Quan hệ phân phối. Quan hệ sản xuất trở thanh động lực chỉ khi nằm trong chỉnh thể đó nhằm tạo thành động lực nhằm phát triển sản xuất.

Mối quan hệ giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất qua sự tác động lẫn nhau gồm có:

• Phương thức sản xuất là sự thông nhất và hợp thành giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất xã hội. Trong đó, quan hệ sản xuất phải phù hợp với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất. Lực lượng sản xuất vận động, phát triển thì quan hệ sản xuất cũng phát triển để phù hợp nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển.
• Đây được xem là quy luật kinh tế chung của mọi phương thức sản xuất. Phù hợp với tính chất và trình độ của lực lượng sản xuất, và cả quy luật phát triển của con người. Với mối quan hệ này đã tác động đến xã hội giúp chuyển từ ình thái kinh tế xã hội thấp lên hình thái xã hội cao hơn.

Vì vậy, lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất chính là hai mặt của phương thức sản xuất, chúng tồn tại song song và không tách rời nhau. Chúng tác động qua lại lẫn nhau tạo nên một quy luật phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất. Đây được xem là quy luật cơ bản của sự vận động và phát triển xã hội.

>>>>>Xem thêm: Ram là gì? Cấu tạo, cơ chế hoạt động, các thông số trên RAM

• Mối quan hệ biện chứng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất

Như vậy, các bạn có thể dễ dàng nhận thấy rằng giữa lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất luôn có mối quan hệ tác động qua lại lẫn nhau. Đồng thời, sự tác động này sẽ tạo ra những ảnh hưởng chung đến sự phát triển của toàn xã hội. Vì thế, các bạn có thể tìm hiểu thêm những kiến thức lý luận về lực lượng sản xuất và quan hệ sản xuất thông qua bài viết trên đây của Gockhampha.edu.vn.COM.VN!