Ngành giun tròn là một trong những loài giun phổ biến hiện nay. Vậy ngành giun tròn là gì? Đặc điểm, cấu tạo và loại giun nào đại diện cho ngành giun tròn? Hãy cùng Gockhampha.edu.vn.COM.VN tìm hiểu về loại giun này qua bài viết dưới đây nhé!
Bạn đang đọc: Ngành giun tròn là gì? Đặc điểm chung của ngành giun tròn
Contents
Ngành giun tròn là gì?
Giun tròn còn được gọi là Tuyến trùng. Chúng là một nhóm động vật thuộc ngành Nematoda tồn tại trong nhiều môi trường khác nhau. Giun tròn mặc dù đã mô tả hơn 28.000 loài, trong đó có 16.000 loài ký sinh. Tuy vậy, tổng số loài giun tròn ước tính là khoảng 1 triệu loài.
Giun tròn có hệ thống tiêu hóa hở hai đầu. Chúng ký sinh ở nhiều cơ quan khác nhau của động vật, như ruột non, túi mật và tá tràng. Giun tròn có cấu trúc thích nghi đa dạng mà vẫn giữ nguyên các đặc điểm của ngành giun tròn.
Các loài giun tròn phổ biến là :Giun đũa, giun kim, giun móc câu… Chúng có cơ thể hình trụ thuôn hai đầu, khoang cơ thể chưa chính thức và hệ thống tiêu hóa bắt đầu từ miệng và kết thúc ở hậu môn. Một số ít loài giun tròn có thể sống tự do.
Môi trường sống
Các loài thuộc giun tròn có thể thích nghi với mọi hệ sinh thái từ biển đến nước ngọt, từ đất đến các vùng cực và nhiệt đới, cũng như ở các độ cao và thấp khác nhau. Thông thường, loài này sống ở vùng nước ngọt, nước biển, và môi trường đất liền, thường chiếm số lượng và loài nhiều hơn. Giun tròn sống ở nhiều địa điểm, bao gồm núi, hoang mạc và rãnh đại dương và chiếm khoảng 90% tất cả các dạng sống trên đáy biển.
Các loài thuộc giun tròn chiếm khoảng 80% số lượng cá thể động vật trên Trái Đất. Mật độ của loài này hơn 1 triệu cá thể trên một mét vuông. Giun tròn đa dạng về vòng đời và tồn tại ở nhiều cấp độ dinh dưỡng khác nhau trong các hệ sinh thái.
Nhiều loại thuộc giun tròn ký sinh gây bệnh cho thực vật, động vật và cả con người. Các nematophagous fungi ( loài nấm ăn thịt) là nhóm săn các loại giun tròn trong đất. Chúng sử dụng cấu trúc dính để bắt giữ giun tròn, thậm chí chúng còn được phát hiện ở độ sâu rất lớn dưới bề mặt đất.
Đặc điểm hình thể
Hình thể ngoài
Đặc điểm hình thể ngoài của ngành giun tròn:
- Thân hình ống có màu trắng hồng hoặc ngà. Thân của chúng không phân đoạn và đối xứng qua trục giữa của thân và có những trục nhỏ trên thân.
- Lớp vỏ ngoài của giun tròn bằng kitin, cứng nhẵn hoặc có khía dọc, khía ngang và khía chéo.
- Kích thước của giun tròn thay đổi. Loại giun xoắn, giun lươn,… dài khoảng 1 – 2 mm. Giun chỉ Medine dài trên 1m. Giun đũa dài tầm khoảng 20 – 30cm.
- Đầu trước của giun tròn có thể có dao cắt, móc, răng,… Những bộ phận này giúp giun tròn bám vào nơi kí sinh.
Hình thể trong
Giun tròn có thành cơ thể: bao quanh và cắt ngang thân giun, từ ngoài vào trong có:
- Vỏ của giun cứng, cấu trúc chủ yếu bởi protein cứng, tương tự như keratin.
- Hạ bì, hay còn gọi là subcuticular epithelium chỉ chứa một lớp tế bào hạt, có những phần lồi ra ở bốn phía chia thành 2 bên đường lưng và đường bụng. Hai đường bên chứa các ống bài tiết và các dây thần kinh.
- Lớp cơ của giun bao gồm những sợi cơ dọc và lớp giữa là không gian chứa các cơ quan cần thiết.
Tìm hiểu thêm: Cây phát sinh giới động vật là gì? Sinh học 7 Bài 56
Các cơ quan nội tạng của giun
Các cơ quan nội tạng của giun tròn bao gồm 3 cơ quan:
- Cơ quan tiêu hoá: gồm miệng, thực quản, trực tràng, ruột, hậu môn.
- Cơ quan bài tiết: gồm hai ống chạy dọc theo chiều dài thân giun, ở hai bên mép thân, có hai hạch bài tiết, nhô ra ngoài băng lỗ bài tiết ở gần thực quản.
- Cơ quan thần kinh: Giun tròn có hệ thống thần kinh bao gồm một vòng quanh khúc sau của ruột và một vòng quanh thực quản. Từ vòng quanh thực quản, có 6 sợi thần kinh hướng về phía trước và các sợi thần kinh khác đi dọc theo kết nối giữa hai vòng và ra phía sau thân, trong đó có 2 sợi thần kinh lớn chạy dọc theo lưng. Một số giun tròn còn có cơ quan thần kinh cảm giác gần hậu môn, được gọi là Phasmida, được sử dụng để phân loại ngành giun này.
Một số nhóm động vật nào thuộc ngành giun tròn
| Loại giun | Giun đũa | Giun kim | Giun móc câu | Giun rễ lúa |
| Nơi ở | Ruột non | Ruột già | Tá tràng | Rễ lúa |
| Cấu tạo | Cơ thể hình trụ, thuôn 2 đầu
Ký sinh ở một vật chủ Lớp vỏ cutin trong suốt |
Cơ thể hình trụ, thuôn 2 đầu
Ký sinh ở một vật chủ Lớp vỏ cutin trong suốt Đầu nhọn, đuôi tù |
Ký sinh ở một vật chủ
Lớp vỏ cutin trong suốt Đầu nhọn, đuôi tù |
Cơ thể hình trụ, thuôn 2 đầu
Ký sinh ở một vật chủ Lớp vỏ cutin trong suốt Đầu nhọn, đuôi tù |
Triệu chứng và biện pháp phòng tránh các bệnh giun tròn
Triệu chứng
Khi bị nhiễm giun, bạn thường sẽ xuất hiện các triệu chứng phổ biến sau:
- Đau bụng dữ dội, mệt mỏi và buồn nôn. Các triệu chứng này sẽ giảm nhưng sẽ hành sốt.
- Nghiêm trọng có thể liệt dây thần kinh sọ não.
- Giun tròn có thể xâm nhập vào vùng mắt và gây nên các triệu chứng đau, suy giảm thị lực, phù võng mạc và viêm giác mạc.
- Gây ra nhiễm trùng thần kinh trung ương nặng khiến người bệnh bất tỉnh, đau thần kinh sớm khi bị nhiễm trùng, suy yếu, liệt tứ chi, suy hô hấp, mất phản xạ, teo cơ và thậm chí tử vong nếu không chữa trị kịp thời.
Phòng chống bệnh
Để phòng chống các bệnh nhiễm trùng giun tròn, bạn cần phải thực hiện các biện pháp sau:
- Không ăn ốc sên sống hoặc chưa nấu kỹ, cua đất, ếch, tôm nước ngọt, thằn lằn và các loại rau quả có khả năng bị ô nhiễm.
- Nên loại bỏ chuột và ốc sên ở gần nhà và sân vườn để làm giảm nguy cơ lây nhiễm giun.
- Nên rửa tay thật kỹ trước và sau khi ăn cũng như chế biến các loại đồ sống.
>>>>>Xem thêm: Lục lạp là gì? Cấu tạo và Chức năng của lục lạp
Bài viết trên Gockhampha.edu.vn đã giải đáp cho bạn tất cả thông tin về ngành giun tròn. Hy vọng rằng bạn tiếp thu kiến thức và bảo vệ mình không bị nhiễm giun nhé. Cảm ơn bạn đã theo dõi bài viết.
